Türkçe etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Türkçe etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

16 Nisan 2022 Cumartesi

Blockchain'in (blok zinciri) Türkçesi

Gün geçmiyor ki herhangi bir teknolojik gelişme yenilik hayatımıza büyük etkiler ile girmesin. Son yılların en önemli çığır açması umulan gelişmelerinden biri de İngilizce 'blockchain' veya 'block chain' olarak ifade edilen ve Türkçe söylenişi de genellikle 'blok zinciri' olan olgu.

Bu İngilizce tabirin dilimize yerleşmesini önlemek adına bir Türkçe karşılık önermek istiyorum:

'Külçe zinciri'


İngilizce 'block' veya Türkçe söylenişi ile 'blok' yerine 'külçe' kullanabiliriz. Bu tabir ile külçe zinciri:

Şifreleme yöntemleri kullanılarak birbirine bağlanan külçe adı verilen büyüyen kayıt listesi

olarak tanımlanabilir*.

Bu şekilde bu güvenilir ve merkezi olarak yönetilebilen (üçüncü bir tarafa gerek duyulmayan) tekniğin en önemli yapı taşı "külçe" olarak adlandırılacaktır. Külçe altın ne kadar değerli ve taklit edilemezse bu zincirdeki külçelerde o kadar önemli ve kurcalanamaz şekilde tüm sistem tasarlanmış oluyor.

Türk Dil Kurumu sözlüğünde 'külçe' sözcüğünün anlamlarından biri külçe zincirindeki anlamı ihtiva etmektedir:

külçe

3. isim Yığın durumundaki nesnelerin oluşturduğu küme

Umarım bu karşılık benimsenir ve ben de çağımızın bu önemli buluşunun Türkçe konuşan insanlarca daha doğal benimsenmesi ve kavranması adına isim babası olurum :)

* Vikipedi 'blok zinciri' maddesi



 

15 Şubat 2018 Perşembe

Toplum İçindeki Konumumuz İçin Statünün Türkçesi Var

"Statü" sözcüğünü sıklıkla okumuş, duymuş ve hatta kullanmışsınızdır. Örnek olması açısından bunu kullanan Türkçeye duyarlı bir hanımefendinin iletisini kendisine teşekkür ederek paylaşıyorum.


Görüyoruz ki ve hatta bizler de aynı duruma düşüyoruz ki Türkçeye duyarlılığımızı ifade ederken bile yabancı sözcüklerin esaretinden kurtulamıyor ve imla kurallarını* zorlayabiliyoruz. Kişilerin hiçbir önemi yok ama bir "İletişim Uzmanının" bu duruma düşmesi ayrı bir talihsizlik.

Fransızca "statut" kelimesinin dilimize sızma şekli olan "statü" şu anlamlara geliyor [1]:
  1. Bir topluluk veya bir toplum içinde bir kimsenin durumu veya kazandığı saygınlık
  2. Kadro bakımından bağlı olduğu durum, pozisyon (konum, mevki)
  3. Tüzük
Millî saygınlığımız için "Statü"nün Türkçesi var: Konum, Saygınlık, Mevki.

"Sosyal Statü" yerine uygun şekilde "Toplumsal Konum", "Toplum İçindeki Konumumuz", "Toplumsal Saygınlık" diyelim derim.


* Alıntıdaki imla hatası "Türkçe'den", "Türkçe'de" şeklinde kesme işaretinin gereksiz yere eklenmesi. "Çünkü özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz." [2]

KAYNAKLAR

1. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bati&arama=kelime&guid=TDK.BATI.5a859fbbad0e48.94302796
2. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&id=187