Fransızca etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Fransızca etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

15 Şubat 2018 Perşembe

Toplum İçindeki Konumumuz İçin Statünün Türkçesi Var

"Statü" sözcüğünü sıklıkla okumuş, duymuş ve hatta kullanmışsınızdır. Örnek olması açısından bunu kullanan Türkçeye duyarlı bir hanımefendinin iletisini kendisine teşekkür ederek paylaşıyorum.


Görüyoruz ki ve hatta bizler de aynı duruma düşüyoruz ki Türkçeye duyarlılığımızı ifade ederken bile yabancı sözcüklerin esaretinden kurtulamıyor ve imla kurallarını* zorlayabiliyoruz. Kişilerin hiçbir önemi yok ama bir "İletişim Uzmanının" bu duruma düşmesi ayrı bir talihsizlik.

Fransızca "statut" kelimesinin dilimize sızma şekli olan "statü" şu anlamlara geliyor [1]:
  1. Bir topluluk veya bir toplum içinde bir kimsenin durumu veya kazandığı saygınlık
  2. Kadro bakımından bağlı olduğu durum, pozisyon (konum, mevki)
  3. Tüzük
Millî saygınlığımız için "Statü"nün Türkçesi var: Konum, Saygınlık, Mevki.

"Sosyal Statü" yerine uygun şekilde "Toplumsal Konum", "Toplum İçindeki Konumumuz", "Toplumsal Saygınlık" diyelim derim.


* Alıntıdaki imla hatası "Türkçe'den", "Türkçe'de" şeklinde kesme işaretinin gereksiz yere eklenmesi. "Çünkü özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz." [2]

KAYNAKLAR

1. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bati&arama=kelime&guid=TDK.BATI.5a859fbbad0e48.94302796
2. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_content&id=187



21 Haziran 2012 Perşembe

FYI'nın Türkçesi Var Bilginize...

(C) 2012 Gürol C.
Türklerin kendi aralarında e-posta ile haberleşirken kullandığı bir başka özenti yabancı kelime, daha doğrusu kısaltma: FYI (For Your Information).
Bugün başka bir iletiyi bana aktaran ve herhalde yazacak bir şey bulamayan mühendis bir arkadaşımın iletinin başına eklediği  FYI kısaltmasını görünce, bu yazıyı yazmaya karar verdim.
Hissiyatımı, Ekşi Sözlük'ten iki yorum çok iyi ifade ediyor; aynen alıntı yapıyorum:

 türkçe karşılığı bilginize dir.. hem daha anlaşılır, hem tek kelime, kısacık.. gözünüzü seveyim bunu kullanın Türkçe anlayan insana mail atarken.  (Bağlantı)

 şirket iç yazışmalarında, (İngilizce bilmediğine de emin olduğunuz) bazı eziklerin, forward maillerinde görünce tiksindiğiniz, bilginize kelimesinin, fyi şeklinde kısaltılan İngilizce karşılığı. arkadaşım yazsana aslan gibi bilginize/bilgilerinize diye. nedir problemin, neyin çabası bu? anladık bir kısaltma öğrenmişsin. ama öğrenilen her kelime, mutlaka cümle içinde kullanılacak diye bir kanun mu var... yapma bunu, itici. (Bağlantı)

FYI, güzelim LCV (Lütfen Cevap Veriniz) kısaltmamızı çağrıştırabilir. Kanımca, bu kısaltmanın LCV olarak Türkçe kullanılması; yabancı karşılığının FYI gibi "yeni başlayanlar için İngilizce" seviyesinde olanların bile aklına çakılacağı türde basit olmamasıdır. Çünkü, LCV'nin yabancı dilde kullanımı, Fransızca RSVP'dir (Repondez S'il Vous Plaît, "reponde si vu ple" diye okunur). Hele hele, bir de bu kısaltmayı İngilizce "EL-Cİ-Vİ" diye okuyanlar bile varmış (Lütfen LCV Yaptırınız!, Emre Aköz, Sabah).

ULK (Uzun Lafın Kısası); lütfen, ama lütfen, Türkçesi varken yabancısını kullanmayalım.

Bilginize...

FYI'nın Türkçesi var: Bilginize...

20 Haziran 2012 Çarşamba

Sayısal Devrimi Dijital Yanılsamalarla Kaçırıyor Muyuz?

(C) 2012 Gürol C.
Sayısal denilince artık insanların aklına ne geliyor?
  • Sayısal/Sözel Sınav?
  • Sayısal Loto?
Ama dijital ya da digital (digitıl) kelimesi pek çok yerde kullanılıyor:
  • Dijital Saat (ilk Casio marka kol saatleri ile bu kelime ile tanıştık herhalde),
    • Dijital Dünya,
      • Dijital Devreler,
        • Dijital Fotoğraf Makinesi,
          • Dijital Video Kamera,
ve böyle devam ediyor... Hatta Digitürk diye bir özel televizyon hizmeti şirketimiz bile var... Peki bunun sakıncası ne denilebilir?
Bilgisayara tek tük "Computer" diyenler çıkıyorsa da doğru ve mükemmel bir öngörü ile bu şekilde söyleniyor. Söyleniyor ki çocuklar "ben büyünce bilgisayar mühendisi olacağım", diyor. Computer denilseydi; acaba bilgisayar dönemini bu kadar hızlı yakalar mıydık? Emin değilim.
Sayısal da bence bilgisayar kadar önemli.
  • Sayısal Saat,
    • Sayısal Dünya,
      • Sayısal Devreler,
        • Sayısal Fotoğraf Makinesi,
          • Sayısal Video Kamera,
Sayılarla ve dolayısıyla matematik ile bağ koptuğunda, çağdaş bilim ve ileri bilişim teknolojilerini üretmek mümkün müdür? Biraz daha duyarlı olmak gerekmez mi?

Dijital'in Türkçesi var: Sayısal

9 Haziran 2012 Cumartesi

Kamu Spotu kamunun dilini düşünüyor mu?

(C) 2012 Gürol C.
2012'nin ikinci yarısı itibarıyla televizyonlarda çok sayıda kamuyu bilgilendirici yayın yapılmaktadır (televizyoncu diliyle, dönmektedir). Bunların getireceği fayda üzerinde durmak istemiyorum. Ancak, kullanılan ibarenin nereden çıktığını anlamak mümkün değil.

Yarı Türkçe Yarı Fransızca!

Her yapılan şeyin özenti olduğunu göstermede niye bu kadar başarılıyız!

Bu hizmeti başlatanlar bunun için "spot" kelimesinden başka bir şey bulamadılar mı acaba? Reklamcıların mesleki dillerindeki yozlaşma, neden halka aynen yansıtılıyor?

Resmi Gazetede 02.11.2012'de yayınlanan Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'te de aynen bu ifadenin geçmiş olması durumum vahametini ortaya koyuyor [1].

Fransızca spot yerine Türk Dil Kurumu (TDK)'da belirtilen "tanıtımcık" kullanılsa ne olur? Kamuyu bilinçlendirirken bilinçaltlarında dilimize darbe vurduğumuzun farkında mıyız? Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) bunu derhal düzelmelidir. Çünkü;

Kamu Spotu'nun Türkçesi var: Kamu Tanıtımcığı

1. http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/31279.html